Het water wordt opgepompt uit het golfterrein( 70 ha 69 a). Het golfterrein is gelegen in een duingordel. Dit duinmassief is samengesteld uit HOLOCENE duinzanden. Daaronder rust een TERTIARE kleilaag met een dikte van ongeveer 25 à 50 m. Het gemiddelde peil van het golfterrein schommelt tussen 5 à 8 m. boven de zeespiegel. Deze duingordel, met een dikte van ongeveer 30 m, houdt het zoete water vast. Onder dit zoete water bevindt zich zout en brak water. Door het verschil in soortelijk gewicht en door de horizontale kleilagen drijft de "bel" met zoet water boven het zout water. De zoetwatervoorraad wordt aangevuld door de regenval en de ondergrondse zijdelingse toevoer. Het duinzand filtert het water reeds op een natuurlijke wijze. Grondwater heeft het voordeel dat het een constante samenstelling en temperatuur heeft.
Teveel grondwater oppompen uit deze duinen houdt het risico in dat de watertafel in de duinen zou dalen met een verdroging en onherroepelijke verzilting tot gevolg. Om dit evenwicht te behouden wordt er max. 850.000 m³ (=vergunde hoeveelheid) water per jaar opgepompt.

De winning zelf gebeurt door middel van 80 filters, verdeeld over drie batterijen en 12 dompelpompen. De oudste filterbatterij dateert van 1913, de jongste serie dompelpompen van 1949.

Een filterbatterij bestaat uit een serie filters die met elkaar verbonden zijn door een zuigleiding. Op de zuigleiding is een centrifugaalpomp gemonteerd die het water oppompt en wegstuurt naar een filterinstallatie.

De filterbatterijen werken op een diepte van 12 tot 15 m. Elke batterij levert tot 60 m³ water per uur. De 12 dompelpompen werken op een diepte van 22 tot 25 m. Zij pompen samen tot 120 m³/uur.

Het gewonnen grondwater bevat nog onzuiverheden die verwijderd moeten worden. Gezien de herkomst van het water uit een zandbodem is het water rijk aan ijzer. Het water wordt eerst verzameld in een kleine vergaarput waar de eerste onzuiverheden reeds kunnen bezinken. Van hieruit wordt het water opgepompt naar de filterinstallatie.

Het water wordt eerst in contact gebracht met de lucht door het te laten stromen op verschillende ronde plaatjes ( = Dresdener sproeier ). Daardoor vormen er zich " paraplu's" zodat er een groot contactoppervlak lucht-water ontstaat.

Daarna gaat het water door een filter, bestaande uit een laag gewassen, vuurgedroogd en gekalibreerd kwartszand met een dikte van ongeveer 1,20 m. Het zand met een kaliber van 0,8 à 1,2 mm rust op een steunlaag van grote keien. De filtersnelheid bedraagt 2 à 3 uur.

Door het beluchten van het water ontsnappen er allerhande gassen ( o.a. zwavelwaterstof en koolzuurgas ) en zal het ijzer dat in oplossing is en het mangaan zich afzetten op het filterzand.

Het water stroomt traag doorheen deze zandfilter.

Het water is nu reeds drinkbaar.

Na het filteren wordt het water gedesinfecteerd door UV-C.

Hoe werkt UV?
UV-C is onzichtbare straling net buiten het deel van het spectrum dat met het menselijk oog waarneembaar is, UV-C licht heeft een golflengte van minder dan 280 nm ("korte golven"). Stralen met deze golflengte hebben de capaciteit om DNA te beschadigen en dit kan ingezet worden om micro-organismen te vernietigen. Ook onder water kunnen in het water levende micro-organismen door deze straling effectief worden vernietigt. De UV-C straling neutraliseert bacteriën, virussen en andere primitieve organismen en stopt de voortplanting ervan.
UV ontsmetting van water levert een alternatieve desinfectie die milieuvriendelijker is dan klassieke chlorering en andere chemische behandelingstechnieken tegen micro-biologische vervuilingen.

• UV-C lampen geven een blauw licht, wat in feite een bijproduct is van de desinfecterende werking, UV-C zelf is onzichtbaar.
• UV tast de smaak, geur, kleur en pH van het water NIET aan
• UV behoeft geen toevoeging van chemicalien
• UV voegt geen giftige bijprodukten aan het water toe
• UV desinfecteert water op een efficiënte en veilige manier
• UV is beter voor het milieu in vergelijking met traditionele methoden ( chloorgas )
• UV houdt schimmel-, bacterie- en algenvorming onder controle
• UV is effectief tegen legionella

Het Astraco filter is uniek en als de werking bekend is dan wordt de filter vanzelf verkozen.

Na een aanwezigheid van 10 jaar op de markt zijn er al meer dan 10.000 filters wereldwijd geplaatst. Het fuctioneren is zeer betrouwbaar; geen bewegende delen en geen opslagtanks, pompen of automatische kleppen.
Het Astraco filter wordt toegepast in drinkwater- en afvalwater-installaties, in de pulp en papier industrie,in de chemische industrie, de ijzer- en staalindustrie, de mijn- en mineralenindustrie, de voedselindustrie, en de oppervlakte-behandelingsindustrie, voor de zuivering van proces water en industrieel afvalwater.

Het Astraco filter is een continu werkende filter, wat betekent dat het filter niet uit bedrijf hoeft voor terugspoelen of schoonmaken. Het binnenkomende water wordt opwaarts door het zandbed heen gefilterd terwijl het zand omlaag beweegt.

Gelijktijdig met het filtratieproces wordt het vervuild zand gereinigd in de zandwasser en worden de zwevende delen met het waswater afgevoerd.

Voordat het te behandelen water het filter in gaat moet het eventueel voorbehandeld worden door te zeven of iets van gelijke aard om het grove vuil te verwijderen. Dit grove vuil zou namelijk de stroming van het zand in het filter kunnen
verstoren of de leidingen en de kleppen verstoppen.

Verder dient ieder filter met een isoleerklep(1) op de ingaande leiding te worden uitgerust.

Het water wordt in het filter gebracht via de toevoerleiding(2) en het verdeelstuk(3).
Het water stroomt omhoog door het omlaag bewegende zandbed(4) heen en het gefiltreerde water verlaat het filter via een overloopschot(5) door de uitlaat(6) bovenaan de filter.

Het vervuilde zand wordt omhoog gevoerd door de mammoetpomp(7) van de bodem van het filter naar de bovenrand(8) van de zandwasser en valt daarna omlaag door de zandwasser(9) waar het in tegenstroom met schoon filtraat wordt gewassen.

Het schoon gewassen zand valt terug op de bovenkant van het zandbed(10) en neemt vervolgens weer deel in het filtratieproces.

Het waswater met de zwevende delen wordt afgevoerd door de waswaterleiding(11).

Lager in het filter bevindt zich de zandspreiding conus(12) die er voor zorgt dat het zand gelijkmatig verdeeld door het filtratie gebied stroomt.

De mammoetpomp is verticaal in de mantelbuis geplaatst(1) de buis is hierin in de juiste positie gefixeerd.Het zuiggedeelte van de mammoetpomp is gesitueerd onderin het filter. De pomp brengt het zand omhoog naar de zandwasser die zich in het bovenste gedeelte van het filter, boven het zandbed bevindt.

Perslucht wordt in de mammoetpomp gebracht via het luchtaansluitnippel(2), het pijpje(3), de slang(4) en de inblaasring(5).

Een mengsel van zand, water en lucht stroomt uit de bovenkant van de pompbuis(7) in de niveauregelkamer(6).
Wanneer dit mengsel de uitgang van de mammoetpomp verlaat neemt de snelheid af en zal het zand door de zandwasser omlaag stromen(9).

De vuildeeltjes zijn kleiner en hebben een lagere dichtheid dan de zandkorrels en zullen met het waswater mee worden afgevoer via de afvoerpijp(11).

De zandwasser(9) bestaat uit twee geribbelde buizen(15-16) die een labyrint vormen. De wasserbuizen worden op hun plaats gehouden door twee centreerringen(17-18).
Wanneer het zand door het labyrint omlaag valt zijn de zandkorrels onderhevig aan een draaiende beweging en passeren tegelijkertijd een opwaartse stroom van schoon filtraat.

Het vuil op de zandkorrels wordt afgewassen en gaat mee met het omhooggaande waswater. De waswater stroom ontstaat door het verschil van filtraatniveau in de filter tank en het waswaterniveau in de niveauregelkamer(6).
Dit verschil in niveau geeft een drukverschil zodat een kleine hoeveelheid filtraat omhoog gaat door de zandwasser.
Het niveauverschil wordt bijgesteld met twee stelplaten(19) die met bouten zijn bevestigd(20).

Het niveauverschil (drukverschil) wordt zodanig afgesteld dat het schoonmaken van het zand goed verloopt bij een zo laag mogelijk waswaterverbruik.

Het waswater stroomt door de sleuven(21) naar de verzamelkamer(8) en wordt vervolgens afgevoerd via de waswaterleiding(11).

opmerking:
De hoeveelheid zand in de zandwasser beïnvloedt ook de waswaterhoeveelheid. Een hoge zandcirculatie geeft meer zand in de zandwasser, een hogere hydraulische weerstand en dus een lagere waswaterstroom.

Als de zandstroom wordt veranderd zal de waswaterstroom moeten worden gechecked en, indien noodzakelijk, bijgesteld .

Het gezuiverde water komt terecht in grote betonnen, ondergrondse reservoirs of reinwaterkelders.
In de Helmweg zijn er twee ondergrondse reinwaterkelders. Beiden zijn met elkaar verbonden.
De kleinste heeft een inhoud van 1.600 m³. Deze kleine reinwaterkelder heeft een oppervlakte van 20 m x 35 m en een maximum hoogte van 2,70 m.

De grootste, gebouwd in 1987-1988, heeft een inhoud van 3.500 m³, een vloeroppervlakte van 1.285 m² en heeft een maximum hoogte van 3 m.

De totale inhoud bij volle reservoirs bedraagt 5.100 m³

De watertemperatuur van het verdeelde water bedraagt ongeveer 12°.

Het drinkwater wordt door hydrofoorpompen van uit de reservoirs in het stadsnet gepompt met een constante druk van 5 bar. Daarvoor staan er 8 hydrofoorpompen ter onze beschikking. Dit zijn 5 gewone hydrofoorpompen en 3 toerental geregelde hydrofoorpompen. Samen geven zij een maximum debiet van 1.410 m³ per uur. Deze laatste zijn toerental geregelde pompen, elk met een debiet van 300 m³ per uur, die sneller of trager draaien naargelang de behoefte in de stad.

Het water dat aangekocht wordt aan T.M.V.W.wordt geleverd met een druk van ongeveer 10 bar. Deze druk is afkomstig doordat de reinwaterkelders van T.M.V.W. gelegen zijn op een hoogte van ongeveer 125 m boven de zeespiegel in het binnenland. Door automatische drukregelaars wordt de druk ter plaatse naar 5 bar verlaagd.

Bij een elektriciteitspanne kan dus rechtstreeks T.M.V.W. water gestuurd worden in het stadsnet.
Bij een te lage T.M.V.W.-druk vult de T.M.V.W. leiding het reservoir, waaruit dan geput wordt door de eigen hydrofoorpompen.

Sinds 1998 is er ook een aansluiting voorzien ( Ø 400 mm ) met Nederland. Het DELTA-nutsbedrijf levert water vanuit Nederland. Dit water wordt aangekocht door T.M.V.W. en wordt verdeeld via de reservoir en pompen op de terreinen van het Waterbedrijf. De druk op deze toevoerleiding is ongeveer 2 bar en de geleverde hoeveelheid is ongeveer 200 m³/uur. Dit water kan volgens de noodwendigheden in het eigen distributienet gepompt worden of kan doorgepompt worden in de leidingen van T.M.V.W. naar de rest van het binnenland en de aanpalende kustgemeenten.

De reservoirs dienen niet enkel als opslagplaats voor het gewonnen water maar vormen ook een buffer, een reserve bij onvoldoende T.M.V.W.-aanvoer en bij een tijdelijk grotere behoefte aan drinkwater.

Het gemiddelde verbruik in de winter voor de deelgemeente Knokke bedraagt +/- 3.000 m³ per dag. In de zomer treden piekverbruiken op van 10.000 m³ per dag ( enkel voor de zone Knokke ). In 1952 was het zomer piekverbruik 6.637 m³. Het laagste verbruik in dit jaar bedroeg slechts 900 m³.

De distributie verloopt volledig automatisch en is computergestuurd. In probleemsituaties kan er manueel ingegrepen worden. De buisleidingen in de straat bestaan uit gietijzeren en kunststof buizen. De grootste diameter is 400 mm.

Er ligt een verbindingsleiding Ø 400 mm, tussen het pompstation in de Helmweg en de Watertoren van Heist. Bij probleemsituaties kan er water gestuwd worden in beide richtingen.